Ο θυρεοειδής αδένας, η προεξοχή του οποίου είναι το γνωστό «καρύδι» στο λαιμό, είναι από τους σημαντικότερους αδένες.  Οι ορμόνες του θυρεοειδούς είναι απαραίτητες για το μεταβολισμό, την ωρίμανση και ανάπτυξη όλων των κυττάρων και των ιστών. Η δυσλειτουργία του προκαλεί σειρά προβλημάτων. 

Η εξέταση με το υπερηχογράφημα μας δείχνει με ακρίβεια το μέγεθος και την παρεγχυματική του σύσταση και δεν χρειάζεται καμιά προετοιμασία. Αξίζει να γνωρίζουμε ότι το υπερηχογράφημα μπορεί να έχει ευρήματα ακόμα και όταν οι εξετάσεις αίματος  που αφορούν στον θυρεοειδή αδένα είναι φυσιολογικές. Προβλήματα θυροειδούς συναντάμε περισσότερο συχνά στις γυναίκες.  Το υπερηχογράφημα αναδεικνύει τόσο την διάχυτη παρεγχυματική διαταραχή του αδένα που υποδηλώνει δυσλειτουργία στην παραγωγή των ορμονών του (όπως στη θυρεοειδίτιδα) αλλά και τους όζους. Οι όζοι είναι εστιακές βλάβες του θυρεοειδή,  πολύ συχνοί στον γενικό πληθυσμό, ευτυχώς σπάνια κακοήθεις. Ωστόσο η κακοήθεια είναι κάτι που και ο ενδοκρινολόγος αλλά και ο ακτινολόγος έχουν στο μυαλό τους για έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση (ένα πρώτο βήμα επί ενδείξεων είναι η παρακέντηση υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση FNA). Στο υπερηχογράφημα θυρεοειδούς μπορούμε να μελετήσουμε τα απεικονιστικά χαρακτηριστικά του κάθε όζου, την αγγείωσή του αλλά και να αξιολογήσουμε τις μεταβολές του σε σχέση με προηγούμενες εξετάσεις. Με αυτές τις πληροφορίες και σε συνδυασμό με τις εργαστηριακές εξετάσεις αλλά και την κλινική εικόνα ο ενδοκρινολόγος έχει την δυνατότητα να διαγνώσει μία πάθηση, να εκτιμήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας του και αναλόγως να την διαμορφώσει. Φυσικά, ο έλεγχος ολοκληρώνεται με μία γενικότερη επισκόπηση του τραχήλου και κυρίως των λεμφαδένων που ορισμένες φορές ενδεχομένως να σχετίζονται με την παθολογία του. 

Πολύ σημαντική είναι επίσης η προσφορά του υπερηχογραφήματος στην μετεγχειρητική απεικόνιση της περιοχής του θυρεοειδούς αδένα ώστε να αναγνωριστεί η πιθανή παρουσία υπολείμματος θυρεοειδικού ιστού ή διογκωμένοι επιχώριοι λεμφαδένες. 

Προτείνεται επίσης να γίνεται προληπτικά σε παιδιά και ενήλικες που έχουν συγγενείς με παθήσεις του θυρεοειδούς και σε γυναίκες μετά από τοκετό.